Het lijkt allemaal zo doodnormaal: een toilet dat doorspoelt met dat typisch gorgelende geluid. Mocht hier geen scatologische connotatie dreigen, dan zou ik zelfs kunnen duiden op hoe poëtisch die draaikolk van sanitaire laving wel is. Maar de onbezonnen vrijheid waarmee ik dit onderwerp aanhaal, is niet altijd zo vanzelfsprekend geweest.
Marion laat een papiertje in de pot vallen...
We spreken 1960. Alfred Hitchcock dient een eerste montage van zijn low budget-film Psycho in bij de censors van MPAA (Motion Picture Association of America), verantwoordelijk voor het behouden van de Production Code. Hij was allesbehalve verbaasd toen deze zedenprekers bezwaar maakten tegen het tonen van een toilet, dat bovendien nog werd doorgespoeld ook, deju!
Inderdaad, dit was ongehoord! Ook al was het maar een stukje papier dat door het personage Marion, gespeeld door de fenomenale Janet Leigh, in de wc-pot werd gegooid... en doorgetrokken.
Het jaar daarvoor had Disney blijkbaar al gewaagd om het geluid van een doorspoelende wc buiten het beeld te laten horen in de film The Shaggy Dog. Oei. Oei. Oei. Maar velen vermoeden dat dit geluid er pas jaren later aan toegevoegd is.
Leigh grijpt naar het douchegordijn...
 Maar Hitchcock had zich voorbereid. Toen hij samen met schrijver Joseph Stephano aan een eerste versie van het scenario sleutelde, moet hij gezegd hebben: "I'm going to have to fight them on it." Nog nooit had een filmmaker immers gewaagd om dit sanitair object zomaar schaamteloos in beeld te brengen.
Joseph illustreerde achteraf de belangrijkheid van deze scène voor de film als volgt: "This is where you're going to begin to know what the human race is all about. We're going to start by showing you the toilet and it's only going to get worse." Je ziet het: in dienen tijd was het tonen van een toilet al shockerend.
Maar ondanks dit alles is Psycho 50 jaar later, nu eindelijk op Blu-ray, nog steeds een zeer sterke film. Je kan bijna over elk shot een thesis schrijven. Het mooiste shot vind ik nog steeds de spuitende douchekop. Ik heb nooit begrepen hoe Hitchcock dit voor elkaar heeft gekregen, er mogen immers geen waterspatten op de lens vallen.
Enkele jaren geleden ben ikzelf met mijn camera onder de douche gekropen, maar het is mij echter niet gelukt om een gelijkwaardige opname te maken. Ik kwam het dichtst in de buurt door de kop omhoog te laten spuiten en de camera naar beneden te richten. Ik ga eens in mijn archief snuffelen of ik die opnames nog kan vinden.
Als iemand een beter idee heeft, dan mag ie het altijd laten weten.
Comments