Over helden en andere onverlaten

Het is niet echt mijn gewoonte om mensen op te hemelen en alle lof van de wereld toe te wensen, maar na het bekijken van de meest recente aflevering van God en klein Pierke moet ik waarschijnlijk toch een uitzondering maken. Op zijn eigenste, opzettelijk onhandige manier probeerde Martin Heylen een deeltje van de persoon achter de kerkleider Godfried Danneels naar boven te brengen en dit door hem een gans jaar lang van erg dichtbij te volgen. Dit concept had zijn succes al danig bewezen bij Dirk Bikkembergs en Herman Van Rompuy, maar het was pas echt vuurwerk in de aflevering over de 77-jarige nu-ex-kardinaal.

Martin had het natuurlijk wel getroffen: de opnames waren nog maar voor de helft ingeblikt of het spook van een Roger Vangheluwe duikt op, met alle niet zo fraaie zaken voor den Godfried tot gevolg. Voor dit soort toevalligheden heeft menig programmaker zijn kleine vinger veil. En het resultaat was dan ook échte televisie. Eenerzijds hoor je wat Godfried te zeggen heeft, maar anderzijds kan je ook aan de lichaamstaal zien tot welke schaduw van zichzelf dit ventje is geworden. De commentaren spraken achteraf niet zonder reden van een gebroken man. Dit was echt televisie van de meest pure soort.

De toon van de reportage werd ook grimmiger naarmate het banale stilaan werd ingeruild voor de diepgang. Wat eerst nog klonk als “Niemand kende de verhalen, ook de publieke opinie niet.” wordt al gauw “Natuurlijk was het geweten. Maar de omvang ervan niet.” Het duale van het wereldje waarin hij zovele jaren heeft rondgezwalpt, begon duidelijk zijn tol te eisen. “We moeten ophouden met over pedofilie te praten. Je wordt daar zo moe van. Ik heb alles gezegd wat ik moet zeggen… denk ik.” Kan het nog duidelijker.

Godfried Danneels staat nog maar aan het begin van zijn verwerkingsproces: hij zit namelijk nog steeds in de ontkenningsfase. Alhoewel hij dit zelf probeert te negeren, kan hij het toch niet laten om de impact van zijn acties af te zwakken door ze in een bredere context te plaatsen. “Dat waren andere tijden” en “ook in de familiekring en sportclubs treden deze misbruiken op” mogen dan wel relevante opmerkingen zijn, maar bieden in geen enkel opzicht soelaas voor de struisvogelpolitiek die hij gedurende jaren heeft gevoerd.

Ikzelf heb Kardinaal Danneels altijd al een gevaarlijk menneke gevonden en niet alleen omwille van zijn indringende blik. Zeker in vergelijking met het conservatieve Vaticaan, werd hij lange tijd op handen gedragen als een liberale man van het volk. Maar dat imago pastte voor mij niet echt in het keurslijf van de Katholieke Kerk. Er was een diepe geloofscrisis nodig om die façade van goede bedoelingen af te werpen en het ware gelaat van Godfried te laten zien.

Neen, geef mij maar de nieuwe aarsbisschop Léonard. Bij hem weet je tenminste waarvoor hij staat. Hij probeert immers niet om de bittere pil met een zeemzoet laagje suiker te bedekken. Zo is het! Zo zal het zijn! Kies je voor de Katholieke Kerk, dan weet je wat dat betekent. Danneels sprak mijns inziens zeer onterecht met weinig respect over de aanstelling van Léonard, al formuleerde hij dit met de profetische woorden: “We gaan er nog wat mee meemaken.” Léonard de klokkenluider! Inderdaad, André Léonard is eigenlijk de Julian Assange van de Belgische Kerk.

En dat brengt mij naadloos tot de essentie van deze post: ik sta vol bewondering voor Julian Assage van WikiLeaks en wens hem alle lof van de wereld toe. Je moet het maar doen: uit puur idealisme alles op het spel zetten in de hoop de wereld een beetje te veranderen. Nu bid ik vol religieuse overgave dat die aantijgingen van verkrachting op geen enkele grond gebaseerd zijn.

Want de val van nog een held is wel het laatste wat ik nu nodig heb. Amen.